Συμπόσια και συνήθειαι
Το Ρωμαϊκό συμπόσιο
Παρά
τοις Ρωμαίοις παρουσίαζον εις τους συνδαιτημόνας πλήρη και λεπτομερή κατάλογον
των διαφόρων φαγητών, όπως έκαστος τρώγη τα αρέσκοντα αυτώ.
Ουδείς σχεδόν αγνοεί ότι οι αρχαίοι έτρωγον
εξηπλωμένοι ή εστηριγμένοι επί των αγκώνων. Ετοποθέτουν συνήθως τας κλίνας περί
τας τρεις πλευράς τετραγώνου τραπέζης εις τρόπον ώστε μία πλευρά να μένη
ελευθέρα δια την υπηρεσίαν. Ήτο δε δι’ αυτούς ταντάλειος ποινή το να τρώγωσι
καθήμενοι. Τότε δε μόνον έτρωγον καθήμενοι, ότε κατεβάλλοντο υπό της απελπισίας,
ότε ημέλουν όλως τα της ευζωϊας αυτών, ή ότε ωθούμενοι υπό αυστηρότητος
επέβαλλον εις εαυτούς στερήσεις και τιμωρίας. Ως ιδαιτέραν απόδειξιν θλίψεως
και πένθους παρετήρησαν ότι από της εν Φαρσάλοις μάχης ο Κάτων δεν εξηπλώθη
πλέον όπως γευματίση, και ο Διόδωρος μεταξύ των μεγαλυτέρων μόχθων του Πομπηϊου
αριθμεί και το ότι ούτος έτρωγε καθήμενος εν καιρώ πολέμου.
Εν Ρώμη έκαστος συνδαιτυμών έφερε μεθ’
εαυτού το χειρόμακτρον αυτού. Ο Κάτουλλος απειλεί θανάτω τινά, όστις τω έκλεψε
το χειρόμακτρον αυτού, και ο Μιρσιάλης σημειοί ότι Ερμογένης τις βλέπων, ότι
ουδείς έφερε χειρόμακτρον, φοβούμενος μη κλαπή, επήρε το τραπεζομάνδηλο.
Τούτο εν τούτοις δείται μικράς εξηγήσεως.
Παρ’ ημίν η ισότης βασιλεύει μεταξύ των συνδαιτημόνων, καθ’ όσον τουλάχιστον
αφορά τα χειρόμακτρα. Αλλά ταύτα εν Ρώμη ήσαν πολυτελείας αντικείμενον.
διότι τα περιεκύκλουν με κροσσούς, πορφύραν, κεντήματα εκ χρυσού και
μαργαριτών. Εκ τούτων λοιπόν εννοεί τις πόσην έκαστος είχε προσοχήν εις το να
φυλάττη εν τω θυλακίω αυτού το εαυτού, και ότι χειρόμακτρον αξίας δισχιλίων ή
τρισχιλίων σεστέρσων έφερεν εις πειρασμόν τους κλέπτας.
Οι Ρωμαίοι εξέλεγον βασιλέα του συμποσίου
ενίοτε κατά τύχην και πολλάκις δια των κύβων. Υπεχρεούντο δε ν’ ακολουθώσι τους
νόμους του μονάρχου τούτου, να πίωσιν οσάκις και όσον ούτος διέττατε κτλ.
Μεταξύ των εθίμων πολλά ήσαν θρησκευτικά.
Εις το τέλος δε των συμποσίων προσηύχοντο κάμνοντες σπονδάς εις τα αγαθά
πνεύματα και καίοντές τινα των καρυκευμάτων. Η θυσία αύτη εκαλείτο protervia.
Μετά
το τέλος του συμποσίου οι συνδαιτημόνες ανερχόμενοι εις τα ίδια ελάμβανον δώρα
παρά του οικοδεσπότου.
Η Κλεοπάτρα, μετά το λαμπρόν γεύμα, όπερ
εν Κιλικία προσήνεγκε τω Μάρκω Αντωνίω και τοις αξιωματικοίς των Ρωμαϊκών
στρατευμάτων, εδωρήσατο αυτοίς κλίνας, σκεύη και παν ό,τι ευρέθη επί της τραπέζης.
περιπλέον δε, φορεία όπως μεταφέρωσιν αυτούς
εις τα ίδια μετά των αφρικανών δούλων, οίτινες εκόμιζον αυτά.
[
το δημοσίευμα «Συμπόσια και συνήθειαι» από το μηνιαίο περιοδικό σύγγραμμα «Παλλάς»,
Πάτραι, (εκδότης: Νικόλαος Δ. Βωτυράς), Έτος Α΄, φύλλον Δ΄, Ιούλιος 1877, σ. 124-125.
]
[
εδώ τμήμα μόνον του δημοσιεύματος ]
(
το πρωτότυπο σε πολυτονικό )
[ χειρόμακτρον :
τό μάκτρον τῆς χειρός, τεμάχιον ὑφάσματος, δι' οὗ ἀπομάσσει τις ἢ
σπογγίζει τὰς χεῖρας, μανδήλιον ἢ πετσέτα φαγητού. ]
Λόγος Έμφρων
[ ανάρτηση 28 Μαρτίου 2023 :
«Συμπόσια και συνήθειαι»
δημοσίευμα 1877,
περ. «Παλλάς», Πάτραι ]