John
Oscar Lofberg
Sycophancy in Athens 1917
Μονογραφία για την ενδημική στην Αθηναϊκή δημοκρατία «συκοφαντία»
-1917: John Oscar Lofberg, “Sycophancy in
Athens”, University of Chicago Libraries, Ares Publishers, Chicago. pp. 104.
/ - Introduction
H ετυμολογική
σημασία του «συκοφαντείν»
α) Η γνωστή ετυμολογία από
την αρχαιότητα
Πλούταρχος,
Αθήναιος
Πλάτων, Πολιτεία
Σχολιαστής Αριστοφάνη
στον «Πλούτο».
β) Η διαφορετική
ετυμολογία που έδιναν στην αρχαιότητα για τη λέξη
Σχόλια στον «Πλούτο»
του Αριστοφάνη.
Σύγχρονες απόπειρες
ερμηνείας του όρου:
α)
Boeckh.
b) Sittl.
c) Reinach.
d) Girard.
e) Shadwell.
Aναφορά στην
προηγηθείσα μονογραφία του De
Vos “περί
συκοφαντίας» και τα ελαττώματά της (σύμφωνα πάντα με τον Lofberg).
[De Vos, “De Sycophantis”, Amsterdam, 1868]
/
- Chapter I: The Development of Sycophancy
Its
Origins
H διάταξη του Σόλωνος: «το εξείναι τω
βουλομένω τιμω[ρείν] υπέρ των αδικουμένων»
Αυτή η πρόβλεψη του
Σόλωνος ήταν θεμέλιος λίθος για την Αθηναϊκή δημοκρατία.
Πλάτων, «Νόμοι»: (768
Α, 730, D.).:
περί τιμωρίας εκείνων που έχουν αδικήματα κατά του συνόλου/κράτους (public offenders).
-«Επειδή όλοι μας
αδικούμαστε όταν κάποιος έχει βλάψει το κράτος».
-«Άξιος τιμής είναι
εκείνος που δεν έχει υπάρξει άδικος. Άξιος διπλάσιας τιμής είναι εκείνος που
όχι μόνον δεν έχει υπάρξει άδικος αλλά και που έχει εμποδίσει άλλους να γίνουν
άδικοι.»
Η κοινωνική ενθάρρυνση προς τους πολίτες της
Αθήνας να διώκουν (νομικά) τους παραβάτες δημοσίων ζητημάτων (public offenders) παρά τα θετικά της, και παρά το ότι
αναγνωριζόταν ως δικαίωμα από όλους (ακόμη και από τον συντηρητικό Πλάτωνα),
είχε εν τούτοις μια αθέλητη συνέπεια: τη δημιουργία των συκοφαντών.
Παράδειγμα: «Πλούτος» του Αριστοφάνη (διάλογος
ανάμεσα στον Χρεμύλο και τον Συκοφάντη). (Αρ. Πλούτος, 900 κ.ε.)
The Character of
the Popular Courts
The Prevalence
of Sycophancy.
Αριστοφάνης (αναφορές
σε συκοφάντες), «Αχαρνείς», «Όρνιθες», «Βάτραχοι»
Η συκοφαντία ως
επάγγελμα
Το επάγγελμα του
συκοφάντη μεταβιβαζόταν από πατέρα σε γιο σε κάποιες οικογένειες.
Η πρώτη πράξη των
τριάκοντα τυράννων ήταν να εκτελέσουν τους κατ’ επάγγελμα
συκοφάντες.
/
- Chapter II: The Activities and Methods of Sycophants
The
Sycophant
as
Litigant.
Τα κέρδη του συκοφάντη
από κάθε μία από τα κάτωθι τρία είδη δικών.
α) φάσις
β) απογραφή
γ) γραφή ξενίας.
The Sycophant
as a Blackmailer.
The Sycophant
as an Agent.
Clubs and
Combinations of Sycophants.
The Sycophant
among the Allies.
(Εννοεί μεταξύ των
συμμάχων της Α’ Αθηναϊκής Ηγεμονίας)
/ - Chapter III: Typical Athenian Sycophants
Agorarus
H περίπτωση
του Αγοράτου
Από
δούλος έγινε ελεύθερος πολίτης
Τα
έτη από το 411 μέχρι το 404 π.χ. ως
ενεργός συκοφάντης.
Callimachus
Ο
Καλλίμαχος είναι τυπικό παράδειγμα φιλόδικου προσώπου που αποσπούσε χρήματα από
Αθηναίους πολίτες κατηγορώντας τους, ή απειλώντας τους να τους κατηγορήσει, για
πράξεις που αυτοί είχαν διαπράξει πριν την αποκατάσταση της δημοκρατίας στα 403
π.Χ.
Aristogiton
Ο
Αριστογείτων, διαβόητος συκοφάντης.
Theocrines
/
- Chapter IV: Checks on Sycophancy.
Nόμοι κατά συκοφαντών:
Όποιος εγκατέλειπε μία δημόσια δίκη αφού
εκείνος είχε εκκινήσει τις διαδικασίες εκδίκασής της τιμωρείτο με πρόστιμο
1.000 δραχμών και στερείτο στο μέλλον του δικαιώματος να αιτηθεί μίας παρόμοιας
δίκης.
Όποιος κατήγορος δεν κατάφερνε σε δημόσια
δίκη να λάβει υπέρ του το ένα πέμπτο των ψήφων των δικαστών τον ανάγκαζε να
υποβληθεί σε πρόστιμο 1.000 δραχμών και ακόμη σε μερική απώλεια των πολιτικών
του δικαιωμάτων (μερική ατιμία).
Η «επωβελία»:
Εάν ένας κατήγορος σε μια ιδιωτική δίκη
αποτύγχανε να λάβει υπέρ του το ένα πέμπτο των ψήφων των δικαστών, τότε υποχρεωνόταν να πληρώσει στον αντίδικό
του (τον κατηγορούμενο) ένα οβολό για κάθε μια δραχμή από το συνολικό ποσόν με
το οποίο ο κατήγορος είχε απαιτήσει για τις θεωρούμενες ζημίες που είχε υποστεί
από τον κατηγορούμενο.