ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ Αρεόπολη 1979 Θάνου Τράγκα "Ξημέρωμα της Λευτεριάς" θεατρική παράσταση σημείωμα από τον Ευάγγελο Ανδρέου

 

ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ

Αρεόπολη 1979

Θάνου Τράγκα «Ξημέρωμα της Λευτεριάς»

σημείωμα από τον Ευάγγελο Ανδρέου

Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης

 

 

 

 

 

 

 

Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης

& Έρευνας του Πολιτισμού του Ανατολικού Ρωμαϊκού Κράτους στην Ευρώπη
Αναπαύσεως  14 Α΄ - 190 02 Παιανία
Τηλ.: 210.6643854
Fax: 210.6643854


European Art Center
and Institute for Eastern Roman Empire Research Studies in Europe
14 A’, Anapaphseos St. – 190 02 Paeanea
Tel.:+30 210.6643854
Fax: +30 210.6643854

URL: https://euarceblog.wixsite.com/euarce
e-mail: artcentr@otenet.gr
or amparasart@gmail.com

 

 

 

( το θεατρικό πρόγραμμα )

 

 

 

Θάνου Τράγκα

« Ξημέρωμα της Λευτεριάς »

(  Πετρόμπεης )

Δραματική Σχολή του Εθνικού Ωδείου

 

 

 

 

 

 

 

 

/ - Μαίρη Βογιατζή

/ - Αντώνης Αντωνόπουλος

/ - Ανδρέας Περιστέρης

/ - Γιώργος Τριανταφύλλου

/ - Βαρβάρα Κυρίτση

/ - Σταμάτης Γαρδέλης

/ - Μάνος Λαμπίρης

/ - Κώστας Γκούνας

/ - Θωμάς Παλιούρας

/ - Τάκης Κοντοσταυλάκης

/ - Τάκης Δεβελίδης

/ - Στέργιος Γιαννουλάκης

 

δημοτικό τραγούδι: Βασίλης Κολοβός

 

προλογίζει ο Ευάγγελος Ανδρέου

 

 

 

 

Σκηνοθεσία: 

   Θάνος Τράγκας

Βοηθός  σκηνοθέτη: 

   Μαίρη Βογιατζή

Μουσική: 

   Γιάννης Συνοδινός

Σκηνικά-κουστούμια: 

   Λεωνίδας Τσεμπέρωφ

 

 

 

 

 

 

ΜΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΠΡΙΝ 45 ΧΡΟΝΙΑ

Αρεόπολη 1979 - «Ξημέρωμα της λευτεριάς»

 

 

Ήταν ένα γλυκό πρωτανοιξιάτικο Σάββατο. Από εκείνα του Μάρτη με το ζεστό ήλιο. 

Το λεωφορείο σταμάτησε μπροστά στην αυλόπορτα του γυμνάσιου. Το σχολείο όλο σκούρα γερή κατεργασμένη πέτρα, ζωντανό και γενναιόψυχο δασκαλειό ανθρώπων ζυμωμένων στο νερό της αγέραστης κληρονομιάς.

 

Αρεόπολη, 17 Μαρτίου 1979. Μέρα του πρώτου σηκωμού στο Μωριά. Του πρώτου λάβαρου στο ’21. Οι λάκωνες μανιάτες γιορτάζουν.

Πήραν απόφαση να τιμήσουν τη γιορτή με τη θεατρική παράσταση του έργου του Θάνου Τράγκα «Ξημέρωμα της λευτεριάς (Πετρόμπεης)», μέσα στο ιστορικό σχολειό.

 

Κατεβήκαμε από το λεωφορείο. Μπροστά γεμάτος καμάρι και ενθουσιασμό ο δάσκαλος Θάνος Τράγκας, διευθυντής τότε της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του Εθνικού Ωδείου Αθηνών, πλάι η Μαίρη Βογιατζή, που μόλις είχε ιδρύσει το «Εφηβικό Θέατρο» και από γύρω ο ηθοποιός Γιώργος Τριανταφύλλου, δάσκαλος του θεάτρου στην περίφημη Σχολή Χατζιδάκι με τα νέα παιδιά του θιάσου της Δραματικής Σχολής, τον Σταμάτη Γαρδέλη, το Θωμά Παλιούρα, τη Βαρβάρα Κυρίτση, το Κώστα Γκούνα, πολύ αργότερα πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών, από κοντά και ο συνθέτης Γιάννης Συνοδινός, ο ζωγράφος Λεωνίδας Τσεμπέρωφ, ο καλλικέλαδος τραγουδάρης Βασίλης Κολοβός, όλοι με την περιέργεια να μπούμε στη θεατρική σκηνή του σχολειού που δεν ήταν άλλη από μια ξύλινη ερασιτεχνική εξέδρα όπου έπαιζαν οι μαθητές τα σχολικά τους σκετς.

 

Η Βογιατζή άξαφνα έβαλε τις φωνές.

-Τί είναι εδώ ;  Πού είναι η σκηνή ;  Πού είναι η αυλαία ;

Στράφηκε στον Τράγκα, που προσπάθησε να την ηρεμήσει. –Μου είπες ότι έχει θέατρο η Αρεόπολη ! Αυτό εδώ λέγεται θέατρο ;  Και τρέμοντας από θυμό ξέσπασε σε λυγμούς…

Έπεσα επάνω της με χάδια και αγκαλιές να τη συνεφέρω. Μπήκε στη μέση ο Τσεμπέρωφ, που είχε την ευθύνη των σκηνικών:

–Μη σε νοιάζει Μαίρη και θα τα φροντίσω εγώ όλα. Το βράδυ θα υπάρχει εδώ και σκηνή και αυλαία.

-Πότε θα προλάβεις ;  Σε λίγο θα πάμε να φάμε και το μεσημέρι θα αποσυρθούμε για ξεκούραση…

Και ο πάντοτε πεισματικά εργασιομανής Τσεμπέρωφ:

 -Εγώ δεν θα έρθω για φαγητό και το μεσημέρι δεν θα αναπαυθώ. Θα δουλέψω στην κατασκευή της σκηνής.

Και συμπλήρωσε:

-Τί γιορτάζουμε σήμερα ; Τους ήρωες ! Δεν αξίζουν για να μείνω ένα μεσημέρι νηστικός ;

 

Βρήκε εκεί δυό ντόπιους, που είχαν έρθει να βοηθήσουν. Βρήκαν ξυλεία σ’ ένα μαραγκούδικο, αγόρασαν μπογιές και καρφιά και ώ του θαύματος μέσα σε ένα μεσημέρι στήθηκε με πραγματική επαγγελματική φροντίδα ολάκαιρο θεατρικό σκηνικό, έτοιμο να υποδεχθεί την παράσταση. Ο σκηνογράφος είχε σώσει το γεγονός. Στο θίασο έπεσε γαλήνη. Αργά το απόγευμα ο κόσμος ανηφόριζε στο σχολείο.

 

Ήρθαν και οι επίσημοι. Ο Νομάρχης Λακωνίας μαζί με τις αρχές του τόπου και ο γηγενής στρατηγός Δημήτρης Δεμέστιχας, εκπρόσωπος του Γενικού Επιτελείου Στρατού.

Τα φωτιστικά και ο ήχος, στην εντέλεια ! Μοναδικό πρόβλημα προέκυψε με το… μουστάκι του Πετρόμπεη, δηλαδή του πρωταγωνιστή Γιώργου Τριανταφύλλου.

 

Ο ιδρώτας της αγωνίας του άρχισε να μουσκεύει το κολλημένο μουστάκι αναγκάζοντάς τον να παίζει σε όλο το έργο κρατώντας το με το χέρι του πάνω στο χείλος του προσώπου ! Ευτυχώς οι θεατές δεν κατάλαβαν τίποτα επειδή ο έμπειρος Τριανταφύλλου είχε καταφέρει εντέχνως να ενσαρκώσει έναν Πετρόμπεη με τη συνήθεια του ήρωα να μιλάει χαϊδεύοντας με το χέρι το μουστάκι του !

 

Η επιτυχία της παράστασης υπήρξε θριαμβική ! Τα φώτα έσβησαν και πήραμε τον κατηφορικό δρόμο για τον πανηγυρικό δείπνο σε παρακείμενη ταβέρνα.

Απ’ έξω οι απόγονοι Αρεοπολίτες έψηναν αρνιά. Μπροστά βάδιζε ένστολος ο Δεμέστιχας με τα στρατιωτικά παράσημά του. Καθώς πλησίασε τους συγκεντρωμένους εορταστές, κάποιοι γεροντότεροι πλησίασαν να χαιρετήσουν το στρατηγό φιλώντας του το χέρι ! Μείναμε έκπληκτοι !  Είχαμε μεταφερθεί σε μιάν εποχή με ολοζώντανη την αρχέγονη παράδοση της λαϊκής έκφρασης…

Έκφρασης σεβαστικής. Του αγώνα…

 

Ευάγγελος Ανδρέου

 

 

 

 

 

Ο Ευάγγελος Ανδρέου προλογίζει το θεατρικό έργο του Θάνου Τράγκα «Ξημέρωμα της Λευτεριάς» (Πετρόμπεης).

Δημοτικό σχολείο Αρεόπολης.

Αρεόπολη, 17 Μαρτίου 1979.  

 

 

 

 

   

 

 

 

Λόγος Έμφρων

logosemfron.blogspot.com

[ ανάρτηση 2 Απριλίου 2024 :  

ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑ

Αρεόπολη 1979

Θάνου Τράγκα « Ξημέρωμα της Λευτεριάς »

σημείωμα από τον Ευάγγελο Ανδρέου

Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης ]

 

 

 

 

 

Ο Ισχόμαχος στον "Οικονομικό" του Ξενοφώντα 13 1-13 μετάφραση: Βίκτωρ Κρητικός ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

 

Ο Ισχόμαχος στον «Οικονομικό» του Ξενοφώντα

Λίγα λόγια για τη διαχείριση

 

 

Εισαγωγικά-μετάφραση: Βίκτωρ Κρητικός

 

 Ο διάλογος «Οικονομικός» διαιρείται σε δύο μέρη. (2 αυτοτελείς διάλογοι)

Στο πρώτο μέρος (κεφ. Ι-VI) συνομιλεί ο Σωκράτης και ο Κριτόβουλος

Στο δεύτερο μέρος (κεφ. VII-XXI, τέλος διαλόγου) συνομιλεί ο Σωκράτης και ο Ισχόμαχος. Το δεύτερο μέρος είναι το μεγαλύτερο.

(αναδιηγημένος διάλογος μέσα σε διάλογο) [«εικών εντός πλαισίου»] (“frame story”).

  Τον διάλογο Σωκράτους-Ισχομάχου τον αναδιηγείται ο Σωκράτης προς τον ακροατήν πλέον Κριτόβουλον.

 Πρέπει να σημειωθεί ότι στα κεφ. VII, VIII, IX, X o Ισχόμαχος διηγείται προς τον Σωκράτη τμήματα της συνομιλίας αυτού μετά της γυναικός του, η οποία και αυτή κατά κάποιον τρόπο εισάγεται ως να λαμβάνη μέρος στον διάλογο.

 

 

13 1-12.

 

[13.1]  Ὅταν ‹δὲ› παραστήσῃς τινί, ἔφην ἐγώ, τοῦτο καὶ πάνυ ἰσχυρῶς, ὅτι δεῖ ἐπιμελεῖσθαι ὧν ἂν σὺ βούλῃ, ἦ ἱκανὸς ἤδη ἔσται ὁ τοιοῦτος ἐπιτροπεύειν, ἤ τι καὶ ἄλλο προσμαθητέον αὐτῷ ἔσται, εἰ μέλλει ἐπίτροπος ἱκανὸς ἔσεσθαι;

ΜΤΦΡ:

[13.1] «Όταν έχεις πείσει κάποιον, και με ιδιαίτερη αποφασιστικότητα, ότι πρέπει να είναι ικανός σε όσες εργασίες εσύ θέλεις», είπα, «είναι τότε κατάλληλος να γίνει επιστάτης ή υπάρχουν κάποια άλλα πράγματα να μάθει επιπλέον, αν πρόκειται να γίνει ένας ικανός επιστάτης;»

 

Ὅταν ‹δὲ› παραστήσῃς τινί  :

    / - 1.)  Όταν έχεις πείσει κάποιον

    / - 2.)  Όταν θέσεις υπόψη κάποιου

καὶ πάνυ ἰσχυρῶς τούτο : και με ιδιαίτερη αποφασιστικότητα αυτό

ὅτι δεῖ ἐπιμελεῖσθαι  :

/ - 1.) ότι δηλαδή πρέπει να επιμελείται (τα έργα)

/ - 2.) ότι πρέπει να είναι ικανός

εἰ μέλλει ἔσεσθαι: αν πρόκειται να γίνει

ἐπίτροπος ἱκανὸς : ένας ικανός επιστάτης

 

[13.2] Ναὶ μὰ Δί᾽, ἔφη ὁ Ἰσχόμαχος, ἔτι μέντοι λοιπὸν αὐτῷ ἐστι γνῶναι ὅ τι τε ποιητέον καὶ ὁπότε καὶ ὅπως, εἰ δὲ μή, τί μᾶλλον ἐπιτρόπου ἄνευ τούτων ὄφελος ἢ ἰατροῦ ὃς ἐπιμελοῖτο μὲν κάμνοντός τινος πρῴ τε ἰὼν καὶ ὀψέ, ὅ τι δὲ συμφέρον τῷ κάμνοντι ποιεῖν εἴη, τοῦτο μὴ εἰδείη;

ΜΤΦΡ:

[13.2] «Ναι, μά τον Δία», είπε ο Ισχόμαχος, «ακόμη όμως μένει σ᾽ αυτόν να γνωρίζει και τί πρέπει να κάνει και πότε και πώς· διαφορετικά, πόσο περισσότερο χρήσιμος θα ήταν χωρίς να τα γνωρίζει αυτά ένας επιστάτης από έναν γιατρό που φροντίζει κάποιον άρρωστο, κάνοντας επισκέψεις και πρωί και βράδυ, χωρίς όμως να γνωρίζει τούτο, τί θεραπεία συμφέρει να κάνει για τον ασθενή του;»

 

[13.3] Ἐάν γε μὴν καὶ τὰ ἔργα μάθῃ ὡς ἔστιν ἐργαστέα, ἔτι τινός, ἔφην ἐγώ, προσδεήσεται, ἢ ἀποτετελεσμένος ἤδη οὗτός σοι ἔσται ἐπίτροπος;

ΜΤΦΡ:

[13.3] «Και αν μάθει ο επιστάτης τη δουλειά, πώς πρέπει να γίνει», είπα, «θα χρειαστεί τίποτα παραπάνω ή θα είναι αυτός τέλειος για σένα;»

 

Ἄρχειν γε, ἔφη, οἶμαι δεῖν αὐτὸν μαθεῖν τῶν ἐργαζομένων.

ΜΤΦΡ:

«Υποθέτω πρέπει να μάθει τουλάχιστον να διοικεί τους εργάτες», είπε.

[13.4]  Ἦ οὖν, ἔφην ἐγώ, καὶ σὺ ἄρχειν ἱκανοὺς εἶναι παιδεύεις τοὺς ἐπιτρόπους;
ΜΤΦΡ:

[13.4] «Τότε», είπα, «εκπαιδεύεις τους επιστάτες να είναι κατάλληλοι να διοικούν;»

 

Πειρῶμαί γε δή, ἔφη ὁ Ἰσχόμαχος.
ΜΤΦΡ:

«Τουλάχιστον προσπαθώ», είπε ο Ισχόμαχος.

 

Καὶ πῶς δή, ἔφην ἐγώ, πρὸς τῶν θεῶν τὸ ἀρχικοὺς εἶναι ἀνθρώπων παιδεύεις;
ΜΤΦΡ:

«Μα πώς, μά τους θεούς», είπα, «τους εκπαιδεύεις στο να διοικούν ανθρώπους;»

 

Φαύλως, ἔφη, πάνυ, ὦ Σώκρατες, ὥστε ἴσως ἂν καὶ καταγελάσαις ἀκούων.

ΜΤΦΡ:

«Mε έναν πολύ εύκολο τρόπο, Σωκράτη», είπε, «έτσι ώστε ίσως γελάσεις στο άκουσμά του».

 

 [13.5] Οὐ μὲν δὴ ἄξιόν γ᾽, ἔφην ἐγώ, τὸ πρᾶγμα καταγέλωτος, ὦ Ἰσχόμαχε. ὅστις γάρ τοι ἀρχικοὺς ἀνθρώπων δύναται ποιεῖν, δῆλον ὅτι οὗτος καὶ δεσποτικοὺς ἀνθρώπων δύναται διδάσκειν, ὅστις δὲ δεσποτικοὺς δύναται ποιεῖν, καὶ βασιλικούς. ὥστε οὐ καταγέλωτός μοι δοκεῖ ἄξιος εἶναι ἀλλ᾽ ἐπαίνου μεγάλου ὁ τοῦτο δυνάμενος ποιεῖν.

ΜΤΦΡ:

[13.5] «Δεν είναι θέμα για γέλια, Ισχόμαχε», είπα. «Γιατί οποιοσδήποτε μπορεί να κατασκευάσει κυβερνήτες ανθρώπων μπορεί, προφανώς, να τους διδάξει επίσης να είναι κύριοι των ανθρώπων, και όποιος μπορεί να τους κάνει κύριους μπορεί επίσης να τους κάνει ικανούς να βασιλέψουν. Και έτσι, αυτός που μπορεί να το κάνει αυτό μου φαίνεται ότι είναι άξιος μεγάλου επαίνου και όχι γέλιου».

 

[13.6] Οὐκοῦν, ἔφη, ὦ Σώκρατες, τὰ μὲν ἄλλα ζῷα ἐκ δυοῖν τούτοιν τὸ πείθεσθαι μανθάνουσιν, ἔκ τε τοῦ ὅταν ἀπειθεῖν ἐπιχειρῶσι κολάζεσθαι καὶ ἐκ τοῦ ὅταν προθύμως ὑπηρετῶσιν εὖ πάσχειν

ΜΤΦΡ:

[13.6] «Τα υπόλοιπα ζώα, Σωκράτη», είπε, «μαθαίνουν να υπακούουν μ᾽ αυτούς τους δύο τρόπους: με τιμωρίες, όταν είναι ανυπάκουα, και με περιποιήσεις, όταν υπηρετούν πρόθυμα.

 

ἔκ τε τοῦ κολάζεσθαι: ὅταν ἀπειθεῖν ἐπιχειρῶσι

ἐκ τοῦ εὖ πάσχειν:  ὅταν προθύμως ὑπηρετῶσιν

 

 

[13.7] οἵ τε γοῦν πῶλοι μανθάνουσιν ὑπακούειν τοῖς πωλοδάμναις τῷ ὅταν μὲν πείθωνται τῶν ἡδέων τι αὐτοῖς γίγνεσθαι, ὅταν δὲ ἀπειθῶσι πράγματα ἔχειν, ἔστ᾽ ἂν ὑπηρετήσωσι κατὰ γνώμην τῷ πωλοδάμνῃ·

ΜΤΦΡ:

 [13.7] Τα πουλάρια μαθαίνουν να υπακούουν στους ιπποδαμαστές τους με το να παίρνουν κάτι που τους ευχαριστεί όταν υπακούουν, και με το να ταλαιπωρούνται όταν δεν υπακούουν, μέχρι να γίνουν υποχείρια στη θέληση του δαμαστή. 

 

[13.8] καὶ τὰ κυνίδια δὲ πολὺ τῶν ἀνθρώπων καὶ τῇ γνώμῃ καὶ τῇ γλώττῃ ὑποδεέστερα ὄντα ὅμως καὶ περιτρέχειν καὶ κυβιστᾶν καὶ ἄλλα πολλὰ μανθάνει τῷ αὐτῷ τούτῳ τρόπῳ.

ὅταν μὲν γὰρ πείθηται, λαμβάνει τι ὧν δεῖται, ὅταν δὲ ἀμελῇ, κολάζεται.

ΜΤΦΡ:

 [13.8] Επίσης, τα σκυλάκια, μολονότι είναι πολύ κατώτερα από τους ανθρώπους και στην εξυπνάδα και στον λόγο, παρόλα αυτά μαθαίνουν να τρέχουν κυκλικά και να κάνουν τούμπες και πολλά άλλα πράγματα με τον ίδιο τρόπο.

Γιατί, κάθε φορά που υπακούουν, παίρνουν κάτι που χρειάζονται , και όταν είναι αδιάφορα τιμωρούνται.

 

ὅταν μὲν γὰρ πείθηται : Γιατί, κάθε φορά που υπακούουν

λαμβάνει τι ὧν δεῖται : παίρνουν κάτι που χρειάζονται

 

ὅταν δὲ ἀμελῇ : όταν είναι αδιάφορα

κολάζεται : τιμωρούνται

 

 

[13.9] ἀνθρώπους δ᾽ ἔστι πιθανωτέρους ποιεῖν καὶ λόγῳ, ἐπιδεικνύοντα ὡς συμφέρει αὐτοῖς πείθεσθαι,

τοῖς δὲ δούλοις καὶ ἡ δοκοῦσα θηριώδης παιδεία εἶναι πάνυ ἐστὶν ἐπαγωγὸς πρὸς τὸ πείθεσθαι διδάσκειν·

   τῇ γὰρ γαστρὶ αὐτῶν ἐπὶ ταῖς ἐπιθυμίαις προσχαριζόμενος ἂν πολλὰ ἁνύτοις παρ᾽ αὐτῶν.

   αἱ δὲ φιλότιμοι τῶν φύσεων καὶ τῷ ἐπαίνῳ παροξύνονται. πεινῶσι γὰρ τοῦ ἐπαίνου οὐχ ἧττον ἔνιαι τῶν φύσεων ἢ ἄλλαι τῶν σίτων τε καὶ ποτῶν.

ΜΤΦΡ:

 [13.9] Εξάλλου, τους ανθρώπους είναι δυνατό να τους κάνεις περισσότερο υπάκουους και με τον λόγο, με το να τους παρουσιάζεις πόσο συμφέρον είναι σ᾽ αυτούς να υπακούουν,

  και ακόμη, για τους δούλους η εκπαίδευση που φαίνεται κατάλληλη μόνο για ζώα είναι αποτελεσματική, επίσης, στο να τους διδάξει την υπακοή.

   Γιατί, εάν ικανοποιείς την όρεξή τους σύμφωνα με τις επιθυμίες τους, μπορεί να κατορθώσεις πολλά από αυτούς.

   Οι φιλόδοξοι στον χαρακτήρα παρακινούνται επίσης και με τον έπαινο. Γιατί μερικοί χαρακτήρες είναι τόσο πεινασμένοι για έπαινο όσο άλλοι για φαγητό και ποτό. 

 

αἱ δὲ φιλότιμοι τῶν φύσεων: Οι φιλόδοξοι στον χαρακτήρα

          ( φιλότιμος: φιλόπρωτος)

 τῷ ἐπαίνῳ παροξύνονται : παρακινούνται επίσης και με τον έπαινο

οὐχ ἧττον ἔνιαι τῶν φύσεων : όχι λίγες από τις φύσεις (από τις ανθρώπινες φύσεις) – σχ. λιτότητας: άρα: αρκετές από τις ανθρώπινες φύσεις

πεινῶσι γὰρ τοῦ ἐπαίνου : πεινούν για έπαινο

ἢ ἄλλαι (τῶν φύσεων): απ’ ότι άλλες (ανθρώπινες φύσεις) 

τῶν σίτων τε καὶ ποτῶν: για φαγητό και ποτό.

 

 

[13.10] ταῦτά τε οὖν, ὅσαπερ αὐτὸς ποιῶν οἶμαι πιθανωτέροις ἀνθρώποις χρῆσθαι, διδάσκω οὓς ἂν ἐπιτρόπους βούλωμαι καταστῆσαι καὶ τάδε συλλαμβάνω αὐτοῖς·

  ἱμάτιά τε γὰρ ἃ δεῖ παρέχειν ἐμὲ τοῖς ἐργαστῆρσι καὶ ὑποδήματα οὐχ ὅμοια πάντα ποιῶ, ἀλλὰ τὰ μὲν χείρω, τὰ δὲ βελτίω, ἵνα ᾖ τὸν κρείττω τοῖς βελτίοσι τιμᾶν, τῷ δὲ χείρονι τὰ ἥττω διδόναι.

ΜΤΦΡ:

[13.10] Αυτά τα πράγματα, λοιπόν, που εγώ κάνοντας νομίζω ότι θα έχω περισσότερο υπάκουους ανθρώπους για λογαριασμό μου, τα διδάσκω σ᾽ αυτούς που θέλω να διορίσω ως επιστάτες και τους ενθαρρύνω επίσης με τους εξής τρόπους:

   βεβαιώνομαι ότι τα ρούχα και τα παπούτσια που πρέπει να παρέχω στους εργάτες δεν είναι τα ίδια, αλλά κάποια είναι χειρότερα και άλλα καλύτερα, έτσι ώστε να μπορώ να τιμήσω τον καλύτερο με τα καλύτερα και να δώσω τα χειρότερα στον χειρότερο.

 

[13.11] πάνυ γάρ μοι δοκεῖ, ἔφη, ὦ Σώκρατες, ἀθυμία ἐγγίγνεσθαι τοῖς ἀγαθοῖς, ὅταν ὁρῶσι τὰ μὲν ἔργα δι᾽ αὑτῶν καταπραττόμενα, τῶν δὲ ὁμοίων τυγχάνοντας ἑαυτοῖς τοὺς μήτε πονεῖν μήτε κινδυνεύειν ἐθέλοντας, ὅταν δέῃ.

ΜΤΦΡ:

[ 13.11] Γιατί μου φαίνεται, Σωκράτη, είπε, ότι είναι μεγάλη απογοήτευση για τους καλούς όταν βλέπουν ότι η δουλειά γίνεται απ᾽ αυτούς, και παρόλα αυτά παίρνουν τα ίδια μ᾽ αυτούς που δεν είναι πρόθυμοι να μοχθήσουν ή να κινδυνέψουν όταν χρειάζεται.

 

πάνυ ἀθυμία ἐγγίγνεσθαι τοῖς ἀγαθοῖς :

ὅταν ὁρῶσι:

τὰ μὲν ἔργα δι᾽ αὑτῶν καταπραττόμενα

τῶν δὲ ὁμοίων τυγχάνοντας ἑαυτοῖς

τοὺς μήτε πονεῖν μήτε κινδυνεύειν ἐθέλοντας,

ὅταν δέῃ

 

[13.12] αὐτός τε οὖν οὐδ᾽ ὁπωστιοῦν τῶν ἴσων ἀξιῶ τοὺς ἀμείνους τοῖς κακίοσι τυγχάνειν,

τούς τε ἐπιτρόπους, ὅταν μὲν εἰδῶ διαδεδωκότας τοῖς πλείστου ἀξίοις τὰ κράτιστα, ἐπαινῶ,

  ἂν δὲ ἴδω ἢ κολακεύμασί τινα προτιμώμενον ἢ καὶ ἄλλῃ τινὶ ἀνωφελεῖ χάριτι, οὐκ ἀμελῶ, ἀλλ᾽ ἐπιπλήττω καὶ πειρῶμαι διδάσκειν, ὦ Σώκρατες, ὅτι οὐδ᾽ αὑτῷ σύμφορα ταῦτα ποιεῖ.

ΜΤΦΡ:

[13.12] Γι᾽ αυτό, εγώ με κανένα τρόπο δεν πιστεύω ότι οι καλύτεροι και οι χειρότεροι αξίζει να έχουν την ίδια μεταχείριση,

και, όταν καταλάβω ότι οι επιστάτες έχουν δώσει ό,τι καλύτερο σ᾽ αυτούς που αξίζουν περισσότερο, τους επαινώ,

   αλλά αν δω κάποιον να τον τιμούν περισσότερο εξαιτίας κάποιας κολακείας ή κάποιας άλλης χάρης που δεν ωφελεί κανέναν, δεν αδιαφορώ για το θέμα, Σωκράτη· μάλιστα, επιπλήττω τον επιστάτη και προσπαθώ να του διδάξω ότι αυτό που κάνει δεν είναι προς όφελός του».

 

ὅταν μὲν εἰδῶ τούς τε ἐπιτρόπους διαδεδωκότας

τοῖς πλείστου ἀξίοις τὰ κράτιστα

ἐπαινῶ

ἂν δὲ ἴδω

προτιμώμενον τινα

ἢ κολακεύμασι

ἢ καὶ ἄλλῃ τινὶ ἀνωφελεῖ χάριτι

οὐκ ἀμελῶ

ἀλλ᾽ ἐπιπλήττω (τον ἐπὶτροπον)

καὶ πειρῶμαι διδάσκειν ὅτι οὐδ᾽ αὑτῷ σύμφορα ταῦτα ποιεῖ.

 

Λόγος Έμφρων

logosemfron.blogspot.com

[ ανάρτηση 18 Ιανουαρίου  2024 :

Ο Ισχόμαχος στον «Οικονομικό» του Ξενοφώντα

13 1-12

Εισαγωγικά-μετάφραση: Βίκτωρ Κρητικός

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ]