Σοφοκλέους « Ηλέκτρα »
Ωδείον Ηρώδου Αττικού
3 Οκτωβρίου 1936
θίασος Βασιλικού Θεάτρου
μετάφραση: Γιάννης Γρυπάρης
σκηνοθεσία: Δημήτρης Ροντήρης
μουσική: Δημήτρης Μητρόπουλος
σκηνογραφία: Κλεόβουλος Κλώνης
ενδυματολόγος: Αντώνης Φωκάς
χορογραφία (διδασκαλία χορού):
Άγγελος Γριμάνης
χορός: 80 άτομα
δημοσίευμα περ. «Η Εικονογραφημένη»
Η διανομή:
Ηλέκτρα: Κατίνα Παξινού
Ορέστης: Θάνος Κωτσόπουλος
Κλυταιμνήστρα: Ελένη Παπαδάκη
Χρυσόθεμις: Βάσω Μανωλίδου
Αίγισθος: Γεώργιος Γληνός
Παιδαγωγός: Νικόλαος Ροζάν
Πυλάδης: Τίτος Βανδής
Α΄ Κορυφαία: Αθανασία Μουστάκα
Κορυφαία: Νέλλη Μαρσέλλου
Κορυφαία: Θάλεια Καλλιγά
Κορυφαία: Μαρία Αλκαίου
Κορυφαία: Ελένη Ζαφειρίου
Κορυφαία: Τιτίκα Νικηφοράκη
Κορυφαία: Μαίρη Λεκκού
σελ. 8
σελ. 9
φωτογραφίες από το δημοσίευμα
Κατίνα Παξινού : Ηλέκτρα
Ελένη Παπαδάκη : Κλυταιμνήστρα
Θάνος Κωτσόπουλος : Ορέστης
Βάσσω Μανωλίδου : Χρυσόθεμις
Γιώργος Γληνός : Αίγισθος
Νίκος Ροζάν : Παιδαγωγός
Αθανασία Μουστάκα : Α΄ Κορυφαία
αποσπάσματα από το άρθρο:
Από το αρχαίο θέατρο λείπουν πολλά καθίσματα. Υπό την επίβλεψη λοιπόν του αρχιτέκτονος κ. Μπαλάνου συμπληρούται το θέατρο. Ειδικότης ο κ. Μπαλάνος σ' αυτά ! Ο Γνωστός δε από την ανάθεση του Παρθενώνου που θαυμάζουν και ξένους αρχαιολόγους.
(σελίδα 8)
[ Νικόλαος Μπαλάνος, 1860-1942 ]
Σωρό προβλήματα αντιμετωπίζουν. Ο χορός πρώτα-πρώτα που απαγγέλθηκε τα χορικά με ρυθμό και θα ελιχτεί στη σκηνή, όλες οι κινήσεις δε θα συγχρονιστούν με τη μουσική. Αυτό το έχω αναλάβει ο κ. Άγγελος Γριμάνης.
(σελίδα 8)
[ Άγγελος Γριμάνης, 1906-1979 ]
Την ορχήστρα θα διευθύνει ο περίφημος μαέστρος Δημήτρης Μητρόπουλος, που έγραψε και τη μουσική του έργου.
Είναι δε η μουσική της «Ηλέκτρας» πιστή εικονογραφία του αρχαίου κειμένου.
Ο χορός αποτελείται από 80 πρόσωπα, γυναίκες και άνδρες, η δε ορχήστρα από 40 όργανα.
(σελίδα 8)
[ Δημήτρης Μητρόπουλος, 1896-1960 ]
[ οι τιμές των εισιτηρίων: ]
Άλλως τε λόγω της φθήνιας των εισιτηρίων είναι σ' όλο τον κόσμο προσιτό.
Τί είναι 40 δρ. για την ακριβέστερη θέση με την τέλεια σκηνοθεσία του και τον πλούσιο ιματισμό του, όταν για μια κουρελοεπιθεώρηση πληρώνετε κανείς 35 και 45 δραχμές ;
Άμ' η 8 δραχμές για τις λαϊκές θέσεις ; Ούτε στη γαλαρία του Θησείου δεν είναι τόσο φθηνό το εισιτήριο.
(σελίδα 8)
(σελίδα 8)
(σελίδα 9)
(σελίδα 9)
[ η διαπραγμάτευση του θέματος
από τον Αισχύλο στην "Ορέστεια" ]
Το ίδιο περίπου θέμα εχειρίσθη στην «Ορέστειά» του και ο Αισχύλος. Η γυναίκα του Αγαμέμνονου, η Κλυταιμνήστρα, κατά την απουσία του στην εκστρατεία της Τρωάδος είχε εραστή τον Αίγισθο. Γυρίζει όμως ο Αγαμέμνων. Το ένοχο ζευγάρι αποφασίζει και τον δολοφονούν.
Ο γυιός όμως Ορέστης και η κόρη Ηλέκτρα [τέκνα του Αγαμέμνονου και της Κλυταιμνήστρας] τιμωρούν (φονεύουν) την μοιχαλίδα-μάννα (Κλυταιμνήστρα) και τον εραστή της (Αίγισθο) και οι Εριννύες καταδιώκουν τον μητροκτόνο (Ορέστη).
(σελίδα 9)
[ Συγκριτική Γραμματολογία ]
Ο ίδιος μύθος ενέπνευσε και άλλους δραματικούς ποιητάς, το Ρωμαίο Ατίλιο και τους νεωτέρους Κρεμπιγιόν, Πρεντόν, Λονζεπιέρ, Γκριλπάρτσερ, Βολταίρ, Αλφιέρι και Σουμέ, καθώς και γλύπτας των αρχαίων και νεωτέρων χρόνων.
[ Η Ηλέκτρα του Σοφοκλή ]
Ο Σοφοκλής στη δική του τραγωδία έχει πρωταγωνίστρια την κόρη του Αγαμέμνονου Ηλέκτρα με δευτερεύοντα πρόσωπα τ' αδέρφια της Ορέστης και Χρυσόθεμη, την Κλυταιμνήστρα, τον Αίγισθο, τον παιδαγωγό του και τον φίλο του Πυλάδη και με το χορό από τις γυναίκες των Μυκηνών.
( η υπόθεση και το τέλος της τραγωδίας
"Ηλέκτρα" του Σοφοκλή ):
(σελίδα 9)
Μα να τώρα και η Κλυταιμνήστρα στη σκηνή. Πηγαίνει να προσευχηθεί στον Απόλλωνα, για ν' απολύσει κάθε κακό. Αρχίζει λοιπόν με στιχομυθία με υπερΑττική ευγλωττία μεταξύ της Κλυταιμνήστρας και της Ηλέκτρας.
Η Κλυταιμνήστρα δικαιολογεί τη δολοφονία του Αγαμέμνονου. Η Θεία Δίκη, δήθεν, τον ετιμώρησε για την άδικη θυσία της κόρης της Ιφιγένειας (στην Αυλίδα). Μα η υπερήφανη Ηλέκτρα κατάμουτρα της λέει ότι αυτή και ο ερωμένος της τον εσκότωσαν.
(σελίδα 9)
Η Κλυταιμνήστρα ζητάει τη βοήθεια του Απόλλωνα και η Ηλέκτρα με τη Χρυσόθεμη τον παρακαλούν να μην εισακούσουν την Κλυταιμνήστρα.
Όπου έρχεται ο Παιδαγωγός και διηγείται, πως εσκοτώθηκε στους αγώνες ο Ορέστης. Η Ηλέκτρα ξεσπά σε τραγικό κλάμα. Στην ψυχή της Κλυταιμνήστρας για μια στιγμή κυριαρχεί η μητρική στοργή, μά λάμπει αμέσως η χαρά, γιατί έγινε εκείνος που ήθελε.
Επί τέλους φθάνει ο Ορέστης, χώνεται στο εσωτερικό και σκοτώνει την μοιχαλίδα-μάννα, κατόπιν δε τον Αίγισθο.
[δημοσίευμα από το περ. «Η Εικονογραφημένη», Αθήναι, (δντής: Δήμος Βρατσάνος), Περίοδος Γ΄, αριθ. φύλλου 209, 30 Σεπτεμβρίου 1936, άρθρο: Η «Ηλέκτρα» στο Ωδείον Ηρώδου του Αττικού, σ. 8-9.]
Λόγος Έμφρων
[ ανάρτηση 9 Φεβρουαρίου 2025 :
Σοφοκλέους «Ηλέκτρα»
Θίασος Βασιλικού Θεάτρου
Ωδείον Ηρώδου του Αττικού
παράσταση 3 Οκτωβρίου 1936
Γιάννης Γρυπάρης
Δημήτρης Ροντήρης
Δημήτρης Μητρόπουλος
Άγγελος Γριμάνης
Κλεόβουλος Κλώνης
Αντώνης Φωκάς
Οι ηθοποιοί:
Κατίνα Παξινού
Ελένη Παπαδάκη
Θάνος Κωτσόπουλος
Γεώργιος Γληνός
Νίκος Ροζάν
Τίτος Βανδής
Βάσω Μανωλίδου
Αθανασία Μουστάκα ]