Νεοελληνική Φιλολογία
και Τέχνη κατά το 1908
(
αποσπάσματα από άρθρο )
περ.
«Νέον Πνεύμα», Κωνσταντινούπολη
[ αποσπάσματα από άρθρο
στο περ. «Νέον Πνεύμα» (25 Ιαν 1909)]:
Η Νεοελληνική Φιλολογία
και Τέχνη
κατά το 1908
[ Κλασική Φιλολογία ]:
Η κλασική φιλολογία εμπλουτίσθη με το ογκωδέστατον Ερμηνευτικόν Λεξικόν
του κ. Γρ. Βερναρδάκη.
[ Ιστορία ]:
Έργα ιστορικά δύο κυρίως έχομεν
να αναγράψωμεν και αυτά αλλόγλωσσα. Τον β’ τόμον των Βυζαντινών φυσιογνωμιών
του Diehl και την «Ιστορίαν της Πάργας» του φιλαρχαίου αρχιδουκός της Αυστρίας
Σαλβατώρ.
[ Παιδαγωγική ]:
Εν τη Παιδαγωγική μόνον
σύγγραμμα εξεδόθη η «Αγωγή του Πολίτου» οφειλομένη εις τον εν Λευκωσία
γυμνασιάρχην κ. Μ. Βολανάκην.
[ μελέται ]:
Άξια μνείας είναι το δεύτερον
μέρος της μελέτης περί Ξενηλασίας των λέξων του κ. Τριανταφυλλίδου και η
δριμείας επιθέσεις προκαλέσασα μελέτη του κ. Πάρκα «Περί της ελληνικής
εκπαιδεύσεως του Χριστού».
[ Λογοτεχνία (πεζογραφία) ]:
Εν τη Λογοτεχνία ζωηρότερον
έδρασε το ωραίον φύλον.
Τρία κομψά τομίδια εξεδόθησαν,
οφειλόμενα και τα τρία εις δεσποινίδας και δη διηγηματογράφους.
Τα «Ειδωλολατρικά όνειρα» της αειμνήστου
Κατίνας Ψύχα (1881-1907), τα «Διηγήματα» της Μαρίας Χρύση, και τα «Οράματα» της
δεσποινίδος Σιβύλλης [Αθηνά Π. Γαϊτανοπούλου].
[ Οδοιπορικά, ταξιδιωτικά ]:
Περί τας δυσμάς του έτους
κατηύγασε τον φιλολογικόν ορίζοντα το αριστοτεχνικόν βιβλίον του κ. Παγανέλη
«Από της Ακροπόλεως εις την Άλτιν».
[ Ποίηση
]:
Η Ποίησις δεν υπελείφθη εις τον
αμητόν.
Δύο νεοσσοί, ο κ. Μαυρουδής και
ο κ. Μωραϊτης εξέδωκαν τας πρώτας πτήσεις των. Ο μεν κ. Μαυρουδής με τα «Μικρά
Τραγούδια», ο δε κ. Μωραϊτης με τας «Στάλυγας ρόδων».
[ 1908: Αναστάσιος Μωραϊτης,
«Άγραυλος, στάλυγες ρόδων», Εστία, Μάϊσνερ και Καργαδούρη, Αθήναι, (σ. 78),
(ποιητική συλλογή) ]
Ο κ. Σωτήρης Σκίπης εξέδωκεν εν
Παρισίοις την συμβολικήν «Μεγάλην Αύραν».
[1908: Σωτήρης Σκίπης, «Η
μεγάλη αύρα», Παρίσι, (4η
ποιητική συλλογή)]
Ο κ. Περγιαλίτης τα «Ωραία».
Ο κ. Μιλτιάδης Μαλακάσης τα
«Πεπρωμένα».
[ 1909: Μιλτιάδης Μαλακάσης,
«Πεπρωμένα», τυπ. Νομικής, Αθήναι, (ποιητική συλλογή) ]
Ύστατος δε πάντων, αλλά
πλουσιώτερος την έμπνευσιν ο κ. Στρατήγης μας εχάρισε τα δροσερά «Τραγούδια του
νησιού».
[1908: Γεώργιος Στρατήγης, «Τραγούδια
του νησιού», τυπογρ. Μάϊσνερ και Καργαδούρη, Αθήναι, (σ. 158), [δρχ. 5], (ποιητική συλλογή)]
[ δημοτικιστές (μαλλιαροί) ]:
Οι μαλλιαροί έδειξαν και κατά το
έτος τούτο την ανήσυχον μονομανίαν των.
Η μαλλιαρή φιλολογία
(δημοτικιστές) επλούτισε τα μαγειρεία της με τα εξής έργα:
/ - «Ταμπουράς και κόπανος» του κ. Αλέξανδρου Πάλλη.
[1907: Αλέξανδρος Πάλλης, «Ταμπουράς
και κόπανος. (Τραγούδια)», τυπογρ. Εστία, Αθήνα, (ποιητική συλλογή) ]
/ - η «Κληρονομία» του Χρίστου Βαρλέντη.
[ 1908: Χρίστος Βαρλέντης, «Η
κληρονομία», Αθήνα, (σ. 32), [δρχ. 1], (Διήγημα) ]
/ - «Σαν παραμύθια» του κ. Γεωργιάδου.
[ 1908: Αχιλλεύς
Γεωργιάδης, «Σαν παραμύθια», Αθήνα, ]
/ - «Στον ίσκιο της συκιάς» του κ. Πέτρου Βλαστού.
[1908: Έρμονας (:Πέτρος Βλαστός),
«Στον ήσκιο της συκιάς», Αθήνα (Διηγήματα)]
[ γλωσσικόν
ζήτημα ]:
Το γλωσσικόν ζήτημα έφθασε και
μέχρι της Βουλής, ήτις τρις απησχολήθη υπ’ αυτού, καταλήξασα εις το συμπέρασμα
ότι η γλώσσα είναι μία και ενιαία, εκείνη ακριβώς ήτις ακούεται από του βήματος
της Βουλής.
[ περιοδικός τύπος ]:
Ο περιοδικός τύπος νέα απέκτησε
φύλλα. Είναι δε ταύτα:
/ - η «Επιθεώρησις των Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών» (περιοδικόν
τριμηνιαίον), Εν Αθήναις.
/ - αι «Σφήκες» (σατυρικόν εβδομαδιαίον), Εν Αθήναις.
/ - η «Πανελλήνιος Επιθεώρησις» (επιστημονικόν μηνιαίον), Εν Αθήναις.
/ - ο «Ριζοσπάστης» (πολιτικόν εβδομαδιαίον), Εν Αθήναις.
/ - το μηνιαίον παράρτημα των «Αθηνών», Εν Αθήναις.
/ - ο «Παν» (φιλολογικόν), Εν Αθήναις.
/- το «Εμπόριον», (Πειραιεύς).
/ - η «Εθνική Ανθολογία», (Ζάκυνθος).
/ - ο «Μέντωρ, (Ζάκυνθος).
/ - αι «Κυκλάδες», (Σύρος).
/- το «Νέον Πνεύμα», Εν Κωνσταντινουπόλει.
/ - η «Κλειώ», Εν Σμύρνη.
/ - αι «Θερμοπύλαι», Εν Νέα Υόρκη.
/ - τα «Γεωργικά Χρονικά», Εν Ηρακλείω.
/ - το «Σεράπιον», Εν Αλεξανδρεία.
Εξέπνευσαν τέσσαρα περιοδικά:
/ - η «Εθνική Ψυχή»,
/ - η «Κυριακή»,
/ - η «Ηγησσώ»,
/ - ο «Νέος Ρυθμός».
[ θάνατοι ]:
Ο θάνατος ηρίθμησεν εκ του κύκλου των συγγραφέων τέσσαρα θύματα.
/ - Τον διαπρεπή διηγηματογράφον Δημήτριον Βικέλαν.
/ - Τον τρυφερώτατον ποιητήν
Ιωάννην Τσακασιάνον.
/ - τους αρχαίους δημοσιογράφους Ιεροκλέα και Ξένον.
/ - τον φιλίστορα μεταφραστήν Καράλην.
[ διαγωνισμοί ]:
Οι διαγωνισμοί αρκετοί.
Ετελέσθησαν κατά το 1908:
/ - Ο Σούτσειος (φιλοσοφικός),
/ - ο Σεβαστοπούλειος (γλωσσικός),
/ - ο Σουλίνειος (γλωσσικός),
/ - ο Κοργιαλένειος (δια μονογραφίαν περί Καποδιστρίου),
Ιδρύθησαν κατά το 1908 οι
διαγωνισμοί:
/ - ο Χατζηλαζάρειος (ιστορικός),
/ - ο Κασκοράζειος (ιστορικός),
/ - ο Γλυμενοπούλειος (θεατρικός),
/ - ο του κ. Α. Βουτυρά (προς έρευναν της Ελληνικής Φιλολογικής κινήσεως
επί Τουρκοκρατίας).
[ Αρχαιολογία ]:
Η Αρχαιολογία επλουτίσθη με δύο
συγγράμματα άξια πολλού λόγου:
/ - τας «Προϊστορικάς Ακροπόλεις» του κ. Χρήστου Τσούντα,
[1908: Χρήστος Τσούντας, «Αι
προϊστορικαί ακροπόλεις Διμηνίου και Σέσκλου», Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις
Αρχαιολογικής Εταιρείας, Εν Αθήναις. ]
/ - την «ΙΘάκην καθ’ Όμηρον» του κ. Ι. Θωμοπούλου.
[ 1908: Ιάκωβος Ι. Θωμόπουλος, «Ιθάκη
και Όμηρος: Συμβολή εις την Ομηρικήν Γεωγραφίαν και το Ομηρικόν ζήτημα – Μέρος
Πρώτον: Η Ομηρική Ιθάκη», τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου, Εν Αθήναις.]
[ Θέατρον
]:
Έκλεισε το Βασιλικόν Θέατρον με τον «Πτωχοπρόδρομον», του κ. Ιωάννη
Πολέμη και την «Θεοδώραν» του κ. Γεωργίου Τσοκοπούλου.
Εις αντικατάστασιν οκτώ θερινά θέατρα ήνοιξαν τας αυλαίας των.
Εκυριάρχησε η Επιθεώρησις.
Το δράμα αντεπροσωπεύθη κυρίως δια ξενογλώσσων ηθοποιών.
ΔΙΚ.
/ - πηγή: περ. «Νέον Πνεύμα»,
Κωνσταντινούπολη, Έτος Α΄, φυλλάδιο 14, Κυριακή 25 Ιανουαρίου 1909, άρθρο: Η
Νεοελληνική Φιλολογία και Τέχνη κατά το 1908, συντάκτης: ΔΙΚ (Δημήτριος Καλογερόπουλος), σ. 232-234.
>
Λόγος Έμφρων
[ ανάρτηση 21 Ιουλίου 2022 :
«Η
Νεοελληνική Φιλολογία και Τέχνη κατά το 1908»,
άρθρο,
Δ.Ι.Κ. (Δημήτριος Καλογερόπουλος),
δημοσίευση: Ιανουάριος 1909,
περ. «Νέον Πνεύμα, Κωνσταντινούπολη ]