Τα
ελληνικά θέατρα 1880
άρθρο: «Αθηναϊκόν δελτίον»
περ. «Σωκράτης»
Έτος Β΄, αριθ. 6,
Αθήνησι τη 1 Οκτωβρίου 1880, (σ. 95).
« Αθηναϊκόν δελτίον »
Τα θέατρά μας έπαυσαν υποχωρήσαντα εις την
μεταβολήν του καιρού.
Και ο μεν «Απόλλων»
κατά την θερινήν ταύτην περίοδον [(1880)] εδίδαξεν εν όλω περί τα 35 δράματα,
μεταξύ των οποίων επρώτευον ο Οθέλλος του δαιμονίου Σαίσκπηρ τρις
διδαχθείς, η κόρη του Τιντορέτου
τετράκις, η Διάσημος Δίκη πεντάκις, η
κυρά Φροσύνη του Δημ. Βερναρδάκη τρις, ο Ανδρόνικος του νέου
ποιητού Κ. Ξένου δις, και τα προ πολλού
γνωστά τω αθηναϊκώ κοινώ, Γέρω-Μαρτέν, Ιωσίας ο Αστυφύλαξ, Αι δύο Ορφαναί και άλλα πολλά.
Εν δε τω Παραπατησίω θεάτρω «Ορφεί», μετά πολλής επιτυχίας
εδιδάχθησαν περί τα 30, εξ ών δεκάκις οι τόσω πολλοί αρέσκοντες εις το κοινόν Πειραταί.
Εις αμφοτέρους τους θιάσους τούτους
υπάρχουσι πρόσωπα, άτινα όντως εισί άξιοι υποκριταί, ως ο κ. Αλεξιάδης,
Τσίντος, Ζάννος αφ’ ενός, και αδελφοί Ταβουλάρη, Βούλγαρης και Καρδοβίλλης αφ’
ετέρου.
Εκ δε των κυριών ηθοποιών αρκούντως
εξετίμησε το κοινόν, την καλήν κ. Πιπίναν μετά της ανθηρής αυτής θυγατρός
Φιλομήλας, το άλας πάσης παραστάσεως κ. Χέλμην, την κ. Σοφίαν Ταβουλάρη, και
την τόσω φυσικώς υποκρινομένην κυρίαν Ιωάννα Νικηφόρου.
Προηγηθέν
άρθρο στο περ «Σωκράτης» για την έναρξη της θεατρικής περιόδου 1880:
Θίασος Αλεξιάδη – θέατρον «Απόλλων»:
[ επιλεγέντα αποσπάσματα από άρθρο στο
περ. «Σωκράτης» ] :
{ « Υπό τον πρύτανιν των παρ’ ημίν ηθοποιών κ. Δημοσθένην Αλεξιάδην,
καταρτισθείς ο κάλλιστος των εν Αθήναις θιάσων εύελπις εμφανίζεται τη 21 Μαϊου
1880
Ιδία χαίρομεν διότι ο κ.
Αλεξιάδης μεταξύ των πολλών νέων και πρωτοφανών δια τας Αθήνας έργων δεν
παρέλειψε να παραθέση και προτάξη
μάλιστα και τινα τα εκλεκτότερα της Νεοελληνικής δραματικής τέχνης.
Τα έργα ταύτα είνε τα εξής:
/ - η Ευφροσύνη [τραγωδία] του Δημητρίου Βερναρδάκη.
/ - ο Άτυς [τραγωδία] του Αντωνίου Αντωνιάδη,
/ - η Έρωτος θυσία του Δημητρίου Κορομηλά,
/ - η Συζύγου εκλογή [κωμωδία] του Δημητρίου Παπαρρηγοπούλου (+),
/ - οι Κρήτες και Βενετοί [δράμα] του Τιμολέοντος Αμπελά,
/ - ο Σαμψών και Δαλιδά [τραγωδία] του Κωνσταντίνου Βερσή,
/ - ο Βρούτος [τραγωδία] του Ιωάννη Φραγγιά [:(Φραγκιά)].» }
/ - πηγή: περ. «Σωκράτης», Έτος Α΄,
αριθ. 12, Μάρτιος 1880, άρθρο: Ελληνικόν Θέατρον, συντάκτης: η επί του
Περιοδικού Επιτροπή, σ. 357-358.>
Παραστάσεις μερικών θεατρικών έργων στα
1880:
1880:
Δημήτριος Α. Κορομηλάς, «Ανακρέων» (δράμα «μίμος») (παράσταση)
< Το έμμετρο δράμα («μίμος εις
πράξεις τρεις») σε καθαρεύουσα γλώσσα του Δημητρίου Ανδρ. Κορομηλά «Ανακρέων»
εδιδάχθη το πρώτον από σκηνής του θεάτρου Ορφέως στην Αθήνα τον Αύγουσα του
1880.
Το θέμα: ο ποιητής Ανακρέων και η δοκιμασία
του με την υπερπολυτελή εταρία από την Μίλητο Δάφνη. Στο τέλος η επιστροφή στην
αρχική ζωή του. >
1880:
Κ. Ξένος, «Ανδρόνικος», (δράμα) (παράσταση)
/ - από την παρουσίαση στο περ.
«Σωκράτης»:
{ « Πρό τινων ημερών μετά πολλής
είδομεν χαράς νέον ελληνικόν έργον αναβιβαζόμενον επί της σκηνής του
«Απόλλωνος».
Η αθλία τύχη κακούργου βασιλέως καταπίπτοντος από του ύψους του
μεγαλείου του εις την εσχάτην της ταπεινώσεως βαθμίδα, είναι εικών μεγαλοπρεπής
συγκινούσα αλλά και διδάσκουσα. και την εικόνα ταύτην, νομίζομεν,
ότι λίαν επιτυχώς ο κ. Ξένος διεχάραξεν.
Η
ερωτική σκηνή μεταξύ του Μαυριανού και της Άννης έφερε το δάκρυ εις πολλών τα
όμματα. εν αυτή ανεπνεύσαμεν όλον το άρωμα της μελαγχολούσης του
ποιητού καρδίας. ωσαύτως οι μεταξύ πατρός και υιού σκηναί εισί
πλήρης ζωής και αισθήματος.
Περιοριζόμεθα εις τα ολίγα ταύτα συγχαίροντες από καρδίας τω νεαρώ
ποιητή, προ του οποίου εύελπι απλούται το μέλλον. » }
/ - πηγή: περ. Σωκράτης, Έτος Β΄,
αριθ. 4, Αθήνησι τη 1 Σεπτεμβρίου 1880, στήλη: «Αθηναϊκόν Δελτίον», άρθρο:
Ανδρόνικος, σ. 61. >
1880:
Ιωάννης Φραγκιάς [Ιωάννης
Φραγγιάς],
«Ιούνιος Βρούτος», (δράμα) (παράσταση)
< Το δράμα του Ιωάννη Φραγκιά
«Ιούνιος Βρούτος» παραστάθηκε στην Αθήνα, τον Ιούλιο του 1880, στο θέατρο
«Απόλλων» από τον θίασο Αλεξιάδη.
[ δες ανωτέρω εγγραφή στα 1876 για την έκδοση του θεατρικού κειμένου. ]
/ - από σύντομη παρουσίαση στο περ.
«Σωκράτης»:
{ « Ο υπό
τον κ. Αλεξιάδην εν τω Παριλισσίω θεάτρω του Απόλλωνος θίασος, εδίδαξεν από σκηνής ικανά έργα κλασικών
συγγραφέων της Εσπερίας, ιστορικής το πλείστον υποθέσεως, μεταξύ των οποίων και
πρωτότυπον τι του κ. Ιωάννου Φραγγιά τον «Ιούνιον Βρούτον».
Εις το δράμα τούτο καθόλου
αποβλέποντες, δεν δυνάμεθα ειμή να εύρωμεν πολλά τα επιλήψιμα καθότι και η
εισαγωγή ψυχρά και ακατέργαστος είνε, και εις πολλά μέρη τα αισθήματα απάδουσιν
όλως προς την ανθρωπίνην φύσιν, ώστε πολλαχού ο Βρούτος αντί να διεγείρη
αίσθημα, αίσθημα γενναίον, μέγα, υψηλόν, διεγείρει φρίκην και αποτροπίασιν, ουχ
ήττον χάρις εις την εξιδιασμένην ικανότητα του κ. Αλεξιάδη και των λοιπών
υποκριτών η παράστασις επέτυχεν αρκούντως.
» }
/ - πηγή: περ. «Σωκράτης», Έτος Β΄,
αριθ. 1, Αθήνησι τη 15 Ιουλίου 1880, στήλη-άρθρο: «Ελληνικόν Θέατρον», σ. 8-9.>
Λόγος Έμφρων
[ ανάρτηση 5 Ιουλίου 2022 :
«Τα ελληνικά θέατρα 1880»,
άρθρο
περ. «Σωκράτης», Αθήνα, 1 Οκτ 1880 ]