Αριστείδης Καρακάρης
« Αθηναϊκαί Εντυπώσεις » 1893
απόσπασμα
Ολίγαι ευρωπαϊκοί μεγαλουπόλεις ευμοιρούσι τοσούτων ξενοδοχείων, εστιατορίων και ζαχαροπλαστείων πολυτελώς ηυπρεπισμένων ως αι Αθήναι. Εν Τεργέστη, Βιέννη, εν πλείσταις ιταλικαίς και γαλλικαίς μεγαλουπόλεσι σπανίως ευρίσκεις τοσούτον πρόθυμον και αυτομάτως υπηρετικήν περιποίησιν ως εν Αθήναις.
Δεν είναι μόνον η υπηρεσία, ήτις σαγηνεύει την αγαθήν του ξένου προαίρεσιν, αλλά και το εύκοσμον και πειθήνιον ήθος των υπηρετών, οίτινες μετά σεβασμού εκάστοτε ανίστανται εκ των εδρών των, οσάκις βλέπουσι διερχόμενον τον ξένον . προς τα ενδεχόμενα δε τούτου ερωτήματα αποκρίνονται αμέσως μετά από αξιοθαυμάστου αντιληπτικής αντιληπτικής ετοιμότητος, ήτις αναμιμείται το περί των αρχαίων Αθηναίων υπό του Δημοσθένους λεχθέντος:
Εις εμέ μάλιστα συνέβη πλέον ή άπαξ να νοηθώσιν υπό του υπηρέτου οι λόγοι μου, έτι και πριν εξέλθωσι του έρκους των οδόντων. Και έπειτα, που αξιοπρεπής συμπεριφορά! Αλλαχούν των ξενοδοχείων οι υπηρετούν συνέρχονται παρά την θύραν και την ώραν της απελεύσεώς σου, αρρήτως επαιτούντες, ενίοτε μάλιστα και ικετικώς την χείρα τείνοντες, επ' ελπίδι ότι θα περισυλήσωσιν εισέτι τον αρκούντως συληθέντα ξένον. Τοιούτον θέαμα είναι εν Αθήναις σπανιώτατον . ο Έλλην είναι υπερήφανος, ας ήναι και πτωχαλαζών, ουδέποτε δε καταφεύγει εις τοιαύτας εκλιπαρήσεις, είτε διότι έχει λίαν ακμαίαν την φιλοτιμίαν είτε διότι αισθάνεται έμφυτον της ευπρεπείας το αίσθημα.
Έτερον πλεονέκτημα των εν Αθήναις ξενοδοχείων και εστιατορίων είναι, πλην της περιποιήσεως, η αξιέπαινος αυτών καθαριότης και η περί την κατασκευήν ορεκτικών εδεσμάτων μέριμνα. Το ευτελέστατον εν Αθήναις εστιατόριον, λόγω καθαριότητος και φαγητών ποικιλίας, δύναται να αντιμετρηθεί προς τα άριστα εν Τεργέστη.
Προς την καθαριότητα ταύτην άμιλλαται και η εμμελής εκάστοτε συμπεριφορά των θαμώνων, ήτις καταπλήττει την πρώτη αφετηρία τον ειθισμένον εις τας αλλεπάλληλους εκπτώσεις και αποχρέμψεις και τας άλλας ακοσμίας πολλών εκ των θαμιζόντων εις αλλοδαπά αυτοκίνητα και ξενοδοχεία.
Μια των ημερών ηθέλησα επίτηδες να προαριστήσω εν τινι καπηλείω . εύρον αυτόθι τρώγοντας πλείστους κοινούς ανθρώπους, εθαύμασα δε ότι καθ' όλην την του προαρίστου διάρκειαν, ουδεμίαν ήκουσα κραυγήν, ουδένα πάταγον, πάντες δε παρεκάθηντο αλλήλοις ευκόσμως τρώγοντας και σιωπώντες ή διαλεγόμενοι υφειμένη τη φωνή. Τότε δη ανεκάλεσα εις την μνήμην τον πάταγον, τας λογομαχίας και τα εκ του μελίφρονος οίνου συχνά επεισόδια, ών εγενόμην μάρτυς αλλαχού της Ευρώπης, ηδυνήθην δε ψηλαφητώ τω τρόπω να εκτιμήσω μέχρι τίνος είναι υπ' αυτής της φύσεως ανεπτυγμένης η ανατροφή.
Παρά τοις Έλλησι συμβαίνει όλως το αντίστοφον ή παρά τισίν άλλοις λαοίς της Ευρώπης. Εν τοις κατωτάτω στρώμασι της ελληνικής κοινωνίας ευρίσκει τις μείζονα ευρωστίαν ή παρά τοις ανωτάτω . βλέπεις οφθαλμοφανώς ότι ο λαός, ο κυρίως λαός, είναι έμπλεως ζωής και φιλοτιμίας, εγκρατείας και σωφροσύνης, σώζει δε εισέτι ανόθευτον όλην την συναίσθησιν του πατριαρχικού βίου . άπ' εναντίας αι ανώτεροι της κοινωνίας τάξεις διακρίνονται υπό την φθοροποιόν επίδρασιν του ψευδούς και κιβδήλου εκείνου πολιτισμού όστις μετενεχθείς εκ της εσπερίας Ευρώπης, υποβιβάζει ως σκώληξ παν υγιές στοιχείον.
Αι Αθήναι είναι έτι και σήμερον, ως επί των χρόνων του Πλάτωνος, «πόλις φιλόλογος τε και πολύλογος». Τα καφεπωλεία, αι λέσχαι, τα κουρεία, τα βιβλιοπωλεία είναι εντευκτήρια ανδρών ου μόνον λογοφίλων αλλά και φιλολόγων . λίαν δε ευχάριστον ότι ουκ ολίγοι εκ των θαμιζόντων εις τα καφεπωλεία είναι λόγοι, προς τους δύναται πας τις να έλθη εις θελξικαρδίους και διδακτικές διαλέξεις περί παντοίων υποκειμένων. Τοιαύτα ακροάματα είναι σπάνια εν άλλαις πόλεσιν ένθα οι θαμώνες των καφεπωλείων, ήκιστα φιλολογούντες, ασμενίζουσιν εις τα συνήθεις εκείνας αδολεσχίας και αυτοσχεδίους ακριτομυθίας, αίτινες έτι μάλλον επαυξάνουσι το μονότονον και το εν αδιαλείπτω χάσμα.
Το πρωτότυπο σε πολυτονικό.
Εδώ, επιλεκτικά, λίγα αποσπάσματα.
Το πλήρες κείμενο εδημοσιεύθηκε στην εφημ «Νέα Ημέρα» της 17/5 Ιουνίου 1893.
Λόγος Έμφρων
[ ανάρτηση 6 Οκτωβρίου 2024 :
Αριστείδης Καρακάρης
«
Αθηναϊκαί Εντυπώσεις » 1893
απόσπασμα ]